GARBIGUNEAK – OHAR BERRIA
Apirilaren 14tik aurrera Garbiguneak irekita egongo dira gremio profesionalak eta udaletako zerbitzuentzat soilik.
Ordutegia:
Gogorarazten da, beste abisurik ezean, garbigunean partikularrentzat itxita mantentzen direla.
Trantsizio Ekologikoko Ministerioak emandako jarraibideak haintzat hartuta, COVID-19aren proban positibo eman duten edota berrogeialdian dauden herritarrek EZ DUTE HONDAKINEN BEREIZKETARIK EGINGO eta HONDAKIN GUZTIAK ERREFUSAREN EDUKIONTZIETARA BOTA BEHARKO DITUZTE ONDO ITXITAKO PLASTIKOZKO POLTSETAN. Debekatuta dago, birziklatzeko beste edozein frakzioren (organiko, ontzi, paper, beita, arropa) edukiontzietan sartzea edo inguruan lurrean uztea.
Jarraibideak:
Lehen pausoa:
Gaixo dagoen pertsonak sortutako hondakin guztiak, eskularruak, zapiak, maskarak barne plastikozko lehen poltsan (1. POLTSA) sartuko dira, gaixoaren gelan jarritako zabor-ontzi batean (ahal bada, estalkia eta irekitzeko pedala duena).
Bigarren pausoa:
1.POLTSA behar bezala itxi eta gelako irteeratik gertu egongo den plastikozko bigarren poltsan (2. POLTSA) sartuko da. Bigarren poltsa honetan gainera, zaintzaileak erabilitako eskularruak eta maskara sartuko dira ere eta behar bezala itxiko da gelatik irten baino lehen.
Hirugarren pausoa:
2.POLTSA etxean sortutako gainerako hondakinekin batera (organikoa, ontziak, papera, beira, arropa…) plastikozko hirugarren poltsan (3. POLTSA) sartuko da, eta behar bezala itxiko da.
Laugarren pausoa:
Aurreko hiru pausoak egin eta berehala eskuak sakonki garbituko dira, ura eta xaboiarekin, 40-60 segunduz gutxienez.
Azken pausoa:
3.POLTSA errefusarentzako edukiontzian bakarrik sartuko da. Erabat debekatuta dago birziklatzeko beste edozein frakzioren (organiko, ontzi, paper, beita, arropa) edukiontzietan sartzea edo inguruan uztea.
Sagarberritu proiektua martxan jarri da beterri-buruntzako udaletan eta hori dela eta Andoaingo garbigunean, erabilitako sagardo boteilak jasotzea errazteko gune berezituak jarri dira. Sagardotegiez gain, herritarrek sagardo botilak “Garbiguneetara eraman eta berrerabilpen ziklo honetan ere parte hartzeko” aukera dute.
Esperientzia honek, 2018. urtean egindako ikerlan batean du jatorria. 2018an Beterri-Buruntza eskualdeko 40 sagardotegietan erabili eta berrerabiltzen diren beirazko botilen datuak bildu ziren. Ikerketa horretan ikusi zen,1.842.553 botila ekoizten direla, eta horietatik %78 berrerabiltzen diren arren, 401.673 botila, hau da, %22, berrerabilpen ziklotik kanpo geratzen dira.
Ekonomia zirkularrean oinarrituta, sagardo-sektoreko botilak jaso, garbitu eta berrerabiltzeko sistema jasangarri baten bideragarritasuna ematea da asmoa. Horrela beirazko sagardo botilen berrerabilpenarekin botila bakoitzaren iraupena luzatu nahi da: ez da balioa duen ezer botako, erabilitako produktua berriz ere lehengaia bilakatzea lortu nahi da.
Tolosaldeko Mankomunitateak kontratatu berri du eskualdeko 28 herrietarako hiri hondakinen bilketa eta garraio zerbitzua. Udalerrietan ezarrita dauden hondakinen bilketa sistemetara egokitzen da, herrigunean zein industrigunean sortzen diren hiri hondakin frakzioak biltzeko.
Esleipenduna FCC eta Serbitzu Elkarteak osatutako aldi baterako enpresen elkartea (ABEE) izan da. Kontratuak 4 urtetako iraupena izango du, 3.275.000€tako urteko kostuan.
Guztira 16 kamioi eta ekipo ausiliarrek osatzen dute Tolosaldeko Mankomunitateko flota berria, hondakinen bilketaz gain edukiontzien garbiketa eta mantenimenduaz arduratuko dira.
Continue reading “Kalean dira hondakinen bilketarako kamioi berriak”
Etengabeko hazkundea eta ekonomia linealean oinarritutako gaur egungo kontsumo ereduak sortzen dituen hondakinen kudeaketa gizartearen funtsezko kezkatako bat bilakatu da: horien artean, elikagaiak xahutzearena.
Jana bazterrean uztea eta botatzea elikagaien prozesuaren etapa guztietan gertatzen da: ekoizteko orduan, kontsumitzerakoan, banatzerakoan, saltzerakoan eta sukaldatzerakoan. Nazio Batuen Elikadura eta Nekazaritza Erakundeak (FAO) jotzen du gure kontsumorako ekoiztutako elikagaien heren bat ez dela inoiz kontsumitzen, galdu edo xahutu egiten da: Tolosaldean guztira, 8.500 tona (179 kg urtean pertsonako).
Datu hauei erantzunez Tolosaldea Garatzenek, Tolosa Gourmet, Tolosaldeko turismo enogastronomikoko klubeko kide diren jatetxe eta tabernekin “ON EGIN eta EGIN ON” ekimena martxan jarri du, Tolosaldeko Mankomunitatea eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren laguntzari esker.
Helburua, Tolosaldeko jatetxe eta tabernak nahiz Tolosaldeko herritarrak janari hondakinen inguruan hausnartzea eta ekimenera igarotzeko baliabideak eskaintzea da, zerbitzuen sektoretik hasi eta etxeetaraino elikagaien xahutzean eragina izateko. 2030erako, pertsonako eta urteko xahutzen den elikagai kopurua erdira jaistea bilatzen da.
“Ez utzi ezer platerean”
Alde batetik, oraingoz “ON EGIN eta EGIN ON” ekimenera atxiki diren 16 jatetxetan ontzi biodegradagarriak banatuko dira, bezeroak platerean uzten duen bere janaria etxera eramateko aukera izateaz gain, janaria eramate hori plastikorik gabe egin dadin. Dagoeneko hainbat lurralde eta hirietan ohikoa da praktika hau, baina Euskal Herrian ez dago horren zabaldua.
Jatetxeak inplikatuko diren modura, herritarrak keinu txiki hau egin eta soberakinak etxera ematera animatu nahi da: otordua amaitzerakoan etxera eramateko jartzeko eskatzea nahikoa izango da.
Jatetxe eta taberna parte hartzaileak ondorengoak dira: Aburuza sagardotegia, Alkizako Ostatua, Astelena, Beti alai, Botarri, Iriarte, Larraitz gain, Orexako Ostatua, Route 33, Casa Julian, Casa Nicolas, Burruntzi, Ama, Ikatza, Orbela eta Lur-lan.
Establezimendu hauek, formazio bat eta hainbat material izango dituzte eskura, bezeroei modu proaktiboan janari soberakinak etxera eramatea proposa diezaien.
Ontzi hauek plastiko arrunta diruditen arren, PLA material %100 konpostagarriarekin eta %100 biodegradagarriarekin eginda daude. Landaketa jasangarrietan eta errekurtso berriztagarriekin ekoitzitako landareetatik (artoa, azukre kanabera…) eratorritako materiala da.
Ikastaroak
Beste alde batetik formazio saioak eskainiko dira: jatetxe eta tabernentzat, sortzen dituzten jan soberakinekin kalitatezko plater berriak egiten ikasteko tailerra; eta herritarrentzat, etxeko jan soberakinak errezeta berrietan nola berrerabili ezagutzeko ikastaroa.
Izen-ematea
Tailerrak talde txikietan egingo direnez, plazak mugatuak dira. Irakaslea Imanol Zubelzu izango da bi kasuetan.
Jatetxe eta tabernei bideratutako formazioa non izango den zehazteko dago, baina herritarrentzako tailerra Tolosako Solana kaleko Sukal-talka espazioan izango da, urriaren 30ean, 18:00etatik 19:30etara. Izena emateko 688 840 776ra deitu edo ugalde@tolosaldea.eus helbidera idatzi beharko da. Tailer honen prezioa 5 eurokoa izango da.
Uztailaren 8tik aurrera hondakinak biltzeko sistema berria martxan jarriko da Altzon. Hemendik aurrera, edukiontzi grixa eta marroia txartelaren bidez ireki beharko dituzte herritarrek.
Errefusa , astean bi alditan ireki ahal izango da, nahi den ordutegian eta egunetan. Behar bereziak dituzten familiei gehiagotan irekitzeko aukera eskainiko zaie (pardelak,…). Horretarako, udaletxetik pasa beharko dute txartela aktibatzera.
Organikoaren kasuan, bi aukera izango dituzte herritarrek. Lehenengoa lehen bezela auzo edo auto konpostarekin jarraitzea eta bestea jarri dituzten edukiontzi marroiak erabiltzea Edukiontzi hauek nahi den egunen eta ordutegian ireki daitezke; aukera hau izateko, udeletxetik pasa behar da txartela aktibatzera eta poltsa konpostagarriak jasotzera.
Ontzi arinen eta papera eta kartoiaren edukiontziak lehen bezela zabalik egongo dira.
Urtarrilaren 21etik aurrera hondakinak biltzeko sistema berria martxan jarriko da Asteasun. Gaikako bilketa igotzeko helburuarekin hemendik aurrera edukiontziak txartel bidez irekiko dira.
Organikoaren kasuan, probarako bi edukiontzi marroi jarri ditu Udalak Ibarrazpin eta Kale Berrian. Edukiontzi hauek nahi den egunen eta ordutegian ireki daitezke; aukera hau izateko, bulegotik pasa behar da txartela aktibatzera. Gehienbat etxean konposta egiten ez dutenei zuzenduta dago.
Errefusa berriz, astean lau aldiz atera ahal izango da, nahi den ordutegian eta egunetan. Behar bereziak dituzten familiei gehiagotan irekitzeko aukera eskainiko zaie (pardelak,…). Horretarako, informazio bulegotik pasa beharko dute txartela aktibatzera.
Ontzi arinen eta papera eta kartoiaren edukiontziak lehen bezela zabalik egongo dira.
Hondakinen informazio bulegoa irekita egongo da herritarrei informatzeko, bulego hau Kale Nagusia 6an dago kokatua. Sistema berria martxan hastean, sei hilabetez egongo dira bertan. Astelehenetik ostiralera egongo da zabalik.
Informazio gehiago asteasu@tolosaldekomankomunitatea.eus posta elektronikoan edo 672 654 506 telefono zenbakian.
Hondakinen bilketa sistema hobetu eta birziklatze tasa handitzeko neurriak martxan jarri dira azken urteetan Andoainen:
hondakin organikoa bereizteko edukiontzi marroien ezarpena
organikoaren bilketa modu zuzenean, euren komertzioaren atarian bertan, sortzaile bereziei: ikastetxeak, hostalaritza, komertzioak,…
Neurri hauei ezker birziklapen tasa hobetzea lortu da, 2016ko %27tik gaur egungo %42ra igaroz. Emaitza onak eman dituzte baina ez dira nahikoak.
Joan den martxoan proba pilotu bat egin zen Sorabilla, Calonge eta Olagain auzoetan, bertan edukiontzi berdeak kendu eta txartelaren bidez irekitzen diren edukiontzi grisak ezarri ziren errefusa biltzeko. Emaitza honak eman ditu froga piloto honek, herritarren partaidetza handiagoa lortu da hondakin organikoa eta errefusaren gaikako bilketan. Horren ondorioz errefusa gutxiago sortu da, hau da, birziklatu ezin diren hondakinak, era honetan edukiontzien hustuketa maiztasuna betetze mailara moldatuz.
Azaroan hasita, orain arte errefusa biltzeko izan ditugun edukiontzi berdeak kenduko dira eta piskanaka grisak ezarri herri osoan.
Txipadun edukiontzi hauek txartelaren bidez irekitzen dira, nahi den egunean eta ordutan, astean lau aldiz gehienez. Behar bereziak dituzten familiak maiztasun handiagoarekin ireki ahal izango dute baimena eskatuz. Txartel honekin organikoaren edukiontzia ere irekitzen da.
Laister etxebizitza eta komertzioetara zuzenduriko kanpaina berri bat hasiko da, zerbitzu berriaren informazioarekin.
Tolosaldeko Mankomunitateak hondakin arriskutsuen bilketarako etxola jarri du Anoetako Iturtxulo kalean, liburutegiaren ondoan. Gaurtik aurrera beraz Anoetan sortutako hondakin arriskutsuak aipatutako etxolan utzi ahal izango dira, orain arte Ikastolako gune berezian utzi beharrean.
Garbigunera eraman behar izaten diren hondakin mota hauen kudeaketa herritarrei gerturatzea eta erosoago egitea du helburu jarri berria den etxolak. Hondakin mota honi arriskutsu deitzeak adierazten duen moduan, kudeaketa egoki bat gabe, ingurugiroarentzat oso kaltegarri izan daitezkeen hondakinei beharrezko tratamentua ematea dugu helburu, eta etxola hauen bidez geroz eta gutxiago dira zabortegietara bideratzen diren mota hontako hondakin arriskutsuak.
Etxolaren leiho desberdinen bitartez herritarrek dagokion lekura botako ditu hondakin arriskutsuak. Irudi eta testu bidez adierazten da hondakin arriskutsu bakoitza zein leihotan utzi behar den, kaxetaren barruan behar bezala hondakinak sailkatuak geratuko direlarik. Etxolan jasotako hondakin bakoitzari dagokion tratamentua ematera bideratuko da baimendutako kudeatzaileen bitartez.
Honakoak dira etxola hauen bidez biltzen diren hondakin berezi eta arriskutsuak:
Aparatu elektriko eta elektroniko txikiak: batidorak, plantxak, patrikako telefonoak, ordenagailuetako teklatuak…
Kotxeko bateriak
CDak eta DVDak
Merkuriozko termometroak (plastikozko poltsa itxietan)
Pilak: alkalinoak, botoi-pilak eta bateria txikiak
Erradiografiak
Aerosol beteak edo erdi beteak
Disolbatzaileak eta garbiketako produktuak (ondo itxitako ontzietan, isuririk egon ez dadin)
Tinta eta toner kartutxoak
Margoak eta brotxak (ondo itxita)
Motore olioa (plastikozko bidoietan eta ondo itxita)
Fluoreszenteak, kontsumo baxuko bonbilak eta halogenoak
Beste herrietako etxolak
Tolosaldeko Mankomunitateak dagoeneko jarriak ditu era hontako etxolak eskualdeko beste herrietan, hala nola:
Alegia, Kultur etxean
Andoain, taxien geltokian
Asteasu, Farmazia ondoan
Berastegi, Eliza ondoko aparkalekuan
Ibarra, San Inazio auzoan
Irura, Kultur gunean
Tolosa, Emeterio Arrese plazan
Villabona, Mintzola ondoan
Zizurkil, Joxe Arregi plazan
Tolosako (San Blas auzoan) eta Andoaingo (Leizotz industrigunean) garbiguneetan ere jasotzen dira hondakin arriskutsuak
Tolosaldeko gainerako herrietako udal eraikinetan ere jarriak daude ontzi bereziak etxean sortutako tamaina txikiko hondakin arriskutsuak era egokian uzteko.
