Proiektuari buruz informazio gehiago ekintolosaldea bisitatuz
EKIN! kanpainaren 6. edizioa hasi da Tolosaldeko Mankomunitatea osatzen duten 28 udalerrietako bigarren hezkuntzako ikastetxeetan. Berriz ere, deitutako 11 ikastetxeen % 100ek parte hartuko du, eta kanpaina erreferentziazko 11 ikastetxeetan egongo da, Bigarren Hezkuntzako 3. edo 4. mailan, ikastetxe bakoitzaren aukeran. Guztira 36 saio emango dira, erreferentziako mailetan dauden ikasgelen kopuruan.
Berrikuntza gisa, aurtengo kanpaina mankomunitatea osatzen duten 28 udalerrietako lehen hezkuntzako ikastetxeetara zabaldu da. Oro har, Lehen Hezkuntzako 5. eta 6. mailetan egin da deialdia. Hala ere, eta udalerri txikiei lotutako zentro unitario batzuen espezifikotasuna kontuan hartuta, kanpaina haien beharretara egokitu da, eta batera egin da. Azken batean, Lehen Hezkuntzako 30 taldek baino gehiagok hartuko dute parte; beraz, lehen hezkuntzako ikastetxeen parte-hartzea oso handia da lehen edizio honetan.
Mankomunitateak Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumen Departamentuarekin elkarlanean garatzen du kanpaina hau. Bertan, eskola-komunitatea kontzientziatzea eta sentsibilizatzea funtsezko helburua da, eta, horrez gain, ikasleen bitartez mankomunitateko etxeetan sartzeko aukera ematen du. Hondakinak murrizteak, berrerabiltzeak eta, batez ere, hondakinak bereizi ondoren birziklatzeak kanpainaren edukia egituratzen dute. Kanpainak bi hilabete iraungo du, urriaren 16tik abenduaren 18ra.
Aurreko kanpainaren balorazio orokorrak (5etik 4’37) berriro argitaratzera bultzatzen gaitu.
Eskerrik asko parte hartzeagatik!
EKIN! kanpainaren 5. edizioa hasi da
EKIN! kanpainaren 5. edizioa hasi da Tolosaldeko Mankomunitatea osatzen duten udalerrietako bigarren hezkuntzako ikastetxeetan. Berriz ere, deitutako ikastetxeen % 100ek parte hartuko du, eta kanpaina Bigarren Hezkuntzako 3. mailako erreferentziako 11 ikastetxeetan egongo da.
Mankomunitateak, Ecoembes eta Ecovidrio erakundeen laguntzarekin, kontzientziazio- eta sentsibilizazio-kanpaina hau garatzen du. Kanpaina horren bidez, hondakinak murrizteak, berrerabiltzeak eta, batez ere, birziklatzeak, hondakinak modu eraginkorrean bereizi ondoren, haren edukia egituratzen du.
Aurreko kanpainaren balorazio orokorrak, 5etik 4’40, berriz gauzatzera bultzatzen gaitu.
Eskerrik asko parte hartzeagatik!
Eman aurpegia sliderra
Tolosaldeko Mankomunitateak ‘Eman aurpegia’ aurkeztu du hondakinen gaikako bilketari buruzko sentsibilizazio kanpaina berria
Tolosaldeko Mankomunitateak hondakinen gaikako bilketari buruzko sentsibilizazio kanpaina berria aurkeztu du gaur goizean, ‘Eman Aurpegia!’, Ikaztegietan, honako hauekin:
- Alaitz Labaien Tolosa, Mankomunitateko lehendakaria (Amezketako alkateordea)
- Gurutze Etxezabal Iturrioz, Mankomunitateko lehendakariordea (Orexako alkatea)
- Alba Garmendia Castaños, Ikaztegietako alkatea.
Alaitz Labaienen hitzetan, «asmo handiko lan-plan baten aurrean gaude, Tolosaldeko Mankomunitatea osatzen duten 28 udalerrietako herritarrek gehiago eta hobeto birziklatu dezaten. Hiri-hondakinen gaikako bilketaren tasa % 66,98koa da (2022. urtea), Europako Zuzentarauak 2025erako ezarritako helburua gaindituz (%55,0). Hala ere, gure konpromisoa ezarritako helburuak lortzea ez ezik (% 5eko igoera 2030erako eta % 10ekoa 2035erako), horiek gainditzea ere bada».
Edukiontzi grisa txartelarekin Andoain osoan
Hondakinen bilketa sistema hobetu eta birziklatze tasa handitzeko neurriak martxan jarri dira azken urteetan Andoainen:
-
hondakin organikoa bereizteko edukiontzi marroien ezarpena
-
organikoaren bilketa modu zuzenean, euren komertzioaren atarian bertan, sortzaile bereziei: ikastetxeak, hostalaritza, komertzioak,…
Neurri hauei ezker birziklapen tasa hobetzea lortu da, 2016ko %27tik gaur egungo %42ra igaroz. Emaitza onak eman dituzte baina ez dira nahikoak.
Joan den martxoan proba pilotu bat egin zen Sorabilla, Calonge eta Olagain auzoetan, bertan edukiontzi berdeak kendu eta txartelaren bidez irekitzen diren edukiontzi grisak ezarri ziren errefusa biltzeko. Emaitza honak eman ditu froga piloto honek, herritarren partaidetza handiagoa lortu da hondakin organikoa eta errefusaren gaikako bilketan. Horren ondorioz errefusa gutxiago sortu da, hau da, birziklatu ezin diren hondakinak, era honetan edukiontzien hustuketa maiztasuna betetze mailara moldatuz.
Azaroan hasita, orain arte errefusa biltzeko izan ditugun edukiontzi berdeak kenduko dira eta piskanaka grisak ezarri herri osoan.
Txipadun edukiontzi hauek txartelaren bidez irekitzen dira, nahi den egunean eta ordutan, astean lau aldiz gehienez. Behar bereziak dituzten familiak maiztasun handiagoarekin ireki ahal izango dute baimena eskatuz. Txartel honekin organikoaren edukiontzia ere irekitzen da.
Laister etxebizitza eta komertzioetara zuzenduriko kanpaina berri bat hasiko da, zerbitzu berriaren informazioarekin.
Hondakin arriskutsu eta bereziak biltzeko etxola Anoetan
Tolosaldeko Mankomunitateak hondakin arriskutsuen bilketarako etxola jarri du Anoetako Iturtxulo kalean, liburutegiaren ondoan. Gaurtik aurrera beraz Anoetan sortutako hondakin arriskutsuak aipatutako etxolan utzi ahal izango dira, orain arte Ikastolako gune berezian utzi beharrean.
Garbigunera eraman behar izaten diren hondakin mota hauen kudeaketa herritarrei gerturatzea eta erosoago egitea du helburu jarri berria den etxolak. Hondakin mota honi arriskutsu deitzeak adierazten duen moduan, kudeaketa egoki bat gabe, ingurugiroarentzat oso kaltegarri izan daitezkeen hondakinei beharrezko tratamentua ematea dugu helburu, eta etxola hauen bidez geroz eta gutxiago dira zabortegietara bideratzen diren mota hontako hondakin arriskutsuak.
Etxolaren leiho desberdinen bitartez herritarrek dagokion lekura botako ditu hondakin arriskutsuak. Irudi eta testu bidez adierazten da hondakin arriskutsu bakoitza zein leihotan utzi behar den, kaxetaren barruan behar bezala hondakinak sailkatuak geratuko direlarik. Etxolan jasotako hondakin bakoitzari dagokion tratamentua ematera bideratuko da baimendutako kudeatzaileen bitartez.
Honakoak dira etxola hauen bidez biltzen diren hondakin berezi eta arriskutsuak:
-
Aparatu elektriko eta elektroniko txikiak: batidorak, plantxak, patrikako telefonoak, ordenagailuetako teklatuak…
-
Kotxeko bateriak
-
CDak eta DVDak
-
Merkuriozko termometroak (plastikozko poltsa itxietan)
-
Pilak: alkalinoak, botoi-pilak eta bateria txikiak
-
Erradiografiak
-
Aerosol beteak edo erdi beteak
-
Disolbatzaileak eta garbiketako produktuak (ondo itxitako ontzietan, isuririk egon ez dadin)
-
Tinta eta toner kartutxoak
-
Margoak eta brotxak (ondo itxita)
-
Motore olioa (plastikozko bidoietan eta ondo itxita)
-
Fluoreszenteak, kontsumo baxuko bonbilak eta halogenoak
Beste herrietako etxolak
Tolosaldeko Mankomunitateak dagoeneko jarriak ditu era hontako etxolak eskualdeko beste herrietan, hala nola:
-
Alegia, Kultur etxean
-
Andoain, taxien geltokian
-
Asteasu, Farmazia ondoan
-
Berastegi, Eliza ondoko aparkalekuan
-
Ibarra, San Inazio auzoan
-
Irura, Kultur gunean
-
Tolosa, Emeterio Arrese plazan
-
Villabona, Mintzola ondoan
-
Zizurkil, Joxe Arregi plazan
-
Tolosako (San Blas auzoan) eta Andoaingo (Leizotz industrigunean) garbiguneetan ere jasotzen dira hondakin arriskutsuak
Tolosaldeko gainerako herrietako udal eraikinetan ere jarriak daude ontzi bereziak etxean sortutako tamaina txikiko hondakin arriskutsuak era egokian uzteko.
Abian ezarri da edukiontzi grisa Andoaingo Sorabilla, Alejandro Calonge eta Olagain auzoetan.
Edukiontzi berdeak kendu, eta grisak ezarri dira, errefusa biltzeko, Andoaingo Sorabilla, Olagain eta Alejandro Kalonge auzoetan. Txipadun edukiontzi hauek txartelaren bidez irekitzen dira.
Hondakinak egoki sailkatzeko eta egun herrian dituzten hondakinen birziklapen tasak hobetzeko, Andoaingo udalak, sei hilabete iraungo duen proba piloto hau martxan jarri du.
Astean lau aldiz erabili ahal izango da edukiontzi hau, txartelarekin horrela bait dago programatuta. Salbuespena, pardelak erabiltzen dituzten familiak dira. Hauek, egunero erabili ahal izango dute.
Edukiontzien erabilerari buruzko zalantzak argitzeko eta xehetasun gehiago izateko, hezitzaile bat egongo da egun hauetan. Data hauetatik aurrera, udaletxeko informazio bulegoan edo 943 300 308 telefono zenbakian.
-
Alejandro Calonge: martxoak 27: 11:30-12:30 eta martxoak 28: 09:30-10:30
-
Sorabilla: martxoak 27: 10:30-11:30 eta martxoak 28: 11:30-12:30
-
Olagain: martxoak 27: 09:30-10:30 eta martxoak 28: 10:30-11:30
Birziklapena sustatzeko Totemak
Gaur gaurkoz, Tolosaldeko Mankomunitateak birziklatze indize adierazgarria du: 2017an (abendukoak kontutan izan gabe) etxeetako hondakinen gaikako bilketaren bataz bestekoa %62,30era iritsi da. Hala eta guztiz ere, badago zer hobetua eta horixe da Tolosaldeko Mankomunitateak Ecovidrio eta Ecoembes erakundeen laguntzarekin antolatu duen sentsibilizazio kanpaina berriaren xedea, hau da, gehiago eta hobeto birziklatzea. Herritarrek ondo birziklatzeko zalantzak dituzte, batez ere edukiontzi horian jasotzen diren hondakin batzuekin: plastikozko ontzi arinak, metalezko ontziak eta brik motakoak.
Hala ere, zalantza horiek beste edukiontzietara ere zabaltzen dira. Sentsibilizazio kanpaina honen bitartez, Tolosaldeko herritarrei laguntza eskaini nahi zaie informazio zehatza eta deigarria esku-eskura jarriz. Horretarako, nola birziklatu argi azalduko duten informazio egitura berezi batzuk jarriko dira eskualdeko 20 herritan. Zurezko paletak berrerabiliz eginiko egitura berezi horietan birziklapen-lerro ezberdinetan bereiztuta jaso behar diren benetako hondakinak jarri dira erakusgai eta baita informazio panelak ere.
20 herri 23 astetan
Urtarrilaren 10ean hasita hogei herritan jarriko dira egiturak ikusgai, Tolosako kasuan hiru auzoetan.
Kanpaina honetan, herri txikiek izango dute protagonismoa. Kontuan izan behar da eskualdea osatzen duten 28 udalerrietatik 19 herri txikiak direla, 1.000 biztanle baino gutxiagokoak.
Bilketa puntuen kopuruaren arabera, iraupen ezberdinez egongo dira herri bakoitzean, bi aste eta lau asteren artean. Ahalik eta herritar gehienera hurbiltze aldera, herri bakoitzean ere egituren kokapena aldatu egingo da aste batetik bestera, beti ere, hondakinen bilketa puntuak erabiliz.
Abaltzisketa, Baliarrain eta Altzo izango dira lehen herriak, urtarrilaren 10etik 17ra. Egituren hiru bikote daudenez, aldi berean hiru lekutan egongo dira ikusgai.
ASTE ZK. | DATAK | 1 TOTEMA | 2 TOTEMA | 3 TOTEMA |
1 | Urtarrilak 10-17 | Abaltzisketa | Baliarrain | Altzo |
2 | Urtarrilak 17-24 | Abaltzisketa | Baliarrain | Altzo |
3 | Urtarrilak 24-31 | Amezketa | Orendain | Altzo |
4 | Urtarrilak 31- Otsailak 7 | Amezketa | Orendain | Altzo |
5 | Otsailak 7-14 | Amezketa | Orendain | Orexa |
6 | Otsailak 14-21 | Amezketa | Aduna | Orexa |
7 | Otsailak 21-28 | Bedaio-Tolosa | Aduna | Lizartza |
8 | Otsailak 28-Martxoak 7 | Bedaio-Tolosa | Aduna | Lizartza |
9 | Martxoak 7-14 | Albiztur | Aduna | Lizartza |
10 | Martxoak 14-21 | Albiztur | Alkiza | Lizartza |
11 | Martxoak 21-28 | Albiztur | Alkiza | Leaburu -Txarama |
12 | Martxoak 28-Apirilak 4 | Albiztur | Alkiza | Leaburu -Txarama |
13 | Apirilak 4-11 | Aldaba-Tolosa | Larraul | Leaburu -Txarama |
14 | Apirilak 11-18 | Aldaba-Tolosa | Larraul | Leaburu -Txarama |
15 | Apirilak 18-25 | Urkizu-Tolosa | Asteasu-Elizmendi | Gaztelu |
16 | Apirilak 25-Maiatzak 2 | Urkizu-Tolosa | Asteasu-Elizmendi | Gaztelu |
17 | Maiatzak 2-9 | Belauntza | Asteasu-Elizmendi | Berastegi |
18 | Maiatzak 9-16 | Belauntza | Asteasu-Elizmendi | Berastegi |
19 | Maiatzak 16-23 | Berrobi | Asteasu-Herrigunea | Berastegi |
20 | Maiatzak 23-30 | Berrobi | Asteasu-Herrigunea | Berastegi |
21 | Maiatzak 30-Ekainak 6 | Berrobi | Asteasu-Herrigunea | Hernialde |
22 | Ekainak 6-13 | Elduain | Asteasu-Herrigunea | Hernialde |
23 | Ekainak 13-20 | Elduain | Hernialde |
Atez ateko gaikako bilketa utzi eta edukiontzi bidezko bilketara itzuliko da Ibarra
Udal korporazioa osatzen duten alderdiek joan zen abenduan sinatutako akordioari jarraiki, hiri hondakinak gaika biltzeko sistema aldatuko dute Ibarran. Gaikako bilketaren portzentajeak %80tik gora mantentzea da helburua.
Orain arte atez ateko sistema erabili dute hondakinak gaika bildu ahal izateko, baina maiatzaren 22tik aurrera edukiontzi bidez egingo dute. Beiraren iglua eta ontzi arinak eta papera zein kartoia jasotzeko edukiontziak horia eta urdina beti egongo dira irekita, baina organikoaren eta errefusaren edukiontziak itxita egongo dira, eta txip bidez ireki beharko dira.
Organikoaren edukiontzia (marroia) txartelarekin egunero irekitzea posible izango da 18:00etatik 23:00etara. Gogoratu hondakin organikoa botatzeko poltsa konpostagarriak txartelaren bitartez eskuratu ahal izango direla bi hilabetez behin, Euskal Herria 18an dagoen makinan.
Errefusaren edukiontzia (grisa) txartelarekin astean behin (nahi den egunean) irekitzea posible da 18:00etatik 23:00etara.
Arrazoi ezberdinengatik pixoihalak erabiltzen dituztenentzat, hauek egunero bota ahal izango dituzte errefusaren edukiontzira, horretarako Udalak txartelean egokitzapena egin ostean (interesatuak gerturatu zaitezte Udaleko ingurumen departamentura, 2. solairuan).
Era berean, ezkaratzetan etxebizitza bakoitzari dagokion edukiontzi gunea ere zehaztuko dute. Guztira 22 bat gune aurreikusi dituzte.
Landa eremuan, ekarpen guneen bidez jarraituko da bilketa egiten.
Auzo konpostaren planak berdin jarraituko du, eta hondakin berezien (arropa, erabilitako olioa, pilak, bereziak..) gaikako bilketak ere bai.
Merkataritza eta ostalaritzaren kasuan bi aukera dituztela ere esan du udalak. Organikoa, errefusa eta papera zein kartoia biltzeko atez ateko sistema erabiltzen jarrai dezakete. Horrela nahi izanez gero organikoa astearte, ostiral eta igande gauean atera beharko dute; errefusa larunbat gauean; eta papera zein kartoia egunero, astelehenetik ostiralera, gauean.
Edukiontzi bidezko sistema erabili nahi badute aldiz, gainontzeko herritarrek bezala egin beharko dute.
Tolosaldeko Mankomunitateak 2016ko urteko balorazioa egin du
Mankomunitatea osatzen duten herri bakoitzaren izaera edota ezaugarriak direla eta eskualdean hondakinen kudeaketa eredu desberdinak garatu dira, horrela, herrien datu zehatzagoak eskuratzeko aukeran gara. Eskualdea 28 udalerrik osatzen dute, horietatik 19 herri txikiak dira, 1000 biztanle baino gutxiagokoak. Aldiz, biztanlegoaren %71, eskualdeko 4 herritan pilatzen da.
Mankomunitateak eskaintzen duen zerbitzuaren arabera, hiru taldetan banatzen ditugu eskualdeko udalerriak: atez ateko bilketa dutenak, 5 edukiontzikoa eta landa eremuko herri txikiak. Eta hondakinen jatorriaren arabera beste hiru multzo: etxe hondakinak, industriguneak eta garbiguneak.
Landa eremuko 19 herrik, gaikako bilketa sistema bateratua daukate (paper-kartoia, ontzi arinak, beira eta errefusa). Materia organikoaren kudeaketa tokiko konpostajearen bidez egiten da. Azpiegitura handirik gabe eta herritarren arduraz egindako lana da hau, eta benetan eskertzekoa eta zoriontzeko dela uste dugu. Guztira 3.081 familia ditugu programa honetan parte hartzen. Landa eremuko udalerrietan 2016ko gaikako bilketa, %58,58koa izan da.
Bestetik, atez ateko gaikako bilketa sistema duten udalerriak ditugu: Alegia, Anoeta, Ibarra, Ikaztegieta eta Zizurkil. 2016ko urtean zehar bi udalerri (Irura otsailean eta Villabona irailean) edukiontzi bidezko bilketa sistemara pasatu dira. Atez ateko udalerrietan, 2016ko bataz besteko gaikako bilketa, %72,10ekoa izan da.
Azkenik, 5 edukiontzi bidezko gaikako bilketa sistema dutenak dauzkagu: Tolosa, Irura, Villabona eta Andoain. Hauen gaikako bilketaren bataz bestekoa (Andoain kenduta, irailean hasi bait zen), %72,31koa izan da. Andoainen 5. edukiontziaren ezarpen prozesua malguagoa izan da, partehartzea borondatezkoa bait da. Hori horrela izanik, emaitza ere apalagoa izan da, %43,25 abenduan.
Herri bakoitzean dagoen bilketa sistemaren eraginkortasuna neurtzeko, urtean zehar, biohondakina, ontzi arinak eta errefusaren karakterizazioak egin dira. Guztien artean, biohondakin edo materia organikoaren emaitzak kezkatzen gaitu gehien, inpropioak %5 baino gehiago badira, konpostatzea eragozten baitu, eta zabortegietara eraman behar bait da.
Mankomunitateko udalerrietako etxe hondakinen gaikako bilketaren bataz bestekoa, 2016an, %60,64 izan da.
Industriagunetan dauden 650 enpresa baino gehiagotan egiten den bilketatik, gaika %58,78 bildu dira.
Azkenik, Tolosa eta Andoaingo garbigunetan bildu diren hondakinen %54,78 berreskuratu dira, eta zabortegietara ez botatzea lortu da.
Etorkizunari begira, ezarrita ditugun bilketa sistemen eraginkortasuna hobetzen jarraitzea da helburua, errefusaren kopurua ahal den guztia murriztuz. Eta, herritarren partehartze aktiboa areagotzea emaitzak hobetzeko.