Orain arte, Andoainen, Villabonan eta Tolosan, egutegi bati jarraituz furgoneta bat egoten zen hondakin arriskutsu eta berezi hauek batzeko edota Garbigunera eraman behar izaten zituzten herritarrek. Etxola hauek jartzearekin, furgonetaren zerbitzua kendu egingo da, baina herritarrei erraztasun gehiago eskaintzea izan dugu helburu, hala,  hondakin arriskutsuen kudeaketa ere hobetzea lortuko dugularik.

Herritarrek eskuragarriago izango dute hondakin mota hauek eramateko gunea, eta horrek erabilera handituko duela aurreikusten da. Era honetara, gehiago izango dira jaso beharreko tratamendu egokia jasoko duten hondakin arriskutsuak.

Hurrengo kokalekuetan aurkituko dituzte herritarrek etxolak:

Andoain: Apeaderoan, Taxi geltokiaren alboan

Villabona: Mintzola eraikinaren alboan

Tolosa: Emeterio arresen

Lehendik ere halako adibiderik badugu eskualdean. Izan ere, olio begetala edukiontzietan biltzen hasi aurretik eskualdeko herri guztietara furgoneta bat joaten zen egun eta ordutegi zehatz batzuetan. Olioaren kudeaketan pauso kualitatibo handi bat ematea lortu zen, eskualdeko herri guztietan olio begetala eramateko edukiontziak jarri zirenean. Hasieran jauzi handia eman zen edukiontziak jartzearekin, eta geroz, goranzko konstantean dugu eskualdean landare olioaren birziklatze tasa ere.

Adibide horrek, kudeaketa egokira eraman gintuen moduan, orain etxolak jartzeak ere bere emaitzak emango dituela aurreikusten dugu. Hondakin mota honi arriskutsu deitzeak adierazten duen moduan, kudeaketa egoki bat gabe, ingurugiroarentzat zein osasunarentzat oso kaltegarri izan daitezkeen hondakinei beharrezko tratamendua ematea dugu helburu, eta ziur gaude etxola hauen bidez geroz eta gutxiago izango direla zabortegietara bideratzen diren hondakin arriskutsuak.

 

Honakoak dira etxola hauen bidez bilduko diren hondakin berezi eta arriskutsuak:

• Aparatu elektriko eta elektroniko txikiak: batidorak, plantxak,  patrikako telefonoak, ordenagailuetako teklatuak…
• Kotxeko bateriak
• CDak eta DVDak
• VHS bideo zintak eta musika kaseteak
• Merkuriozko termometroak (plastikozko poltsa itxietan)
• Pilak: alkalinoak, botoi-pilak eta bateria txikiak
• Erradiografiak
• Aerosol beteak edo erdi beteak
• Disolbatzaileak eta garbiketako produktuak (ondo itxitako ontzietan, isuririk egon ez dadin)
• Tinta eta toner kartutxoak
• Margoak eta brotxak (ondo itxita)
• Motore olioa (plastikozko bidoietan eta ondo itxita)
• Fluoreszenteak, kontsumo baxuko bonbilak eta halogenoak

 

Etxolak, zulo desberdinak izango ditu herritarrek dagokion lekura botako dituztelarik  hondakin arriskutsuak. Horretarako, zulo bakoitzak forma desberdina du eta irudi zein testu bidez lagundurik egongo dira guztiak. Biltzaileak etortzean dagoeneko kaxetan sailkatze lana egina izango da eta ondoren, gai bakoitzari dagokion tratamendua ematera bideratuko ditu kudeatzaileak

Tolosan San Blasen dagoen Garbigunea eta Andoaingo Leizotz industriaguneko Garbigunearen bidez ere kudeatzeko aukera badago aipatutako hondakin arriskutsuak baina etxola hauen bidez, zerbitzua eskuragarriagoa jartzea dugu helburu.

Mankomunitatea osatzen duten gainerako udalerrietan, oraingoz etxolarik ez dugu jarri, baina Udaletxe gehienetan dago aukera Garbigunera eraman beharreko tamaina txikiko hondakin arriskutsu hauek uzteko. Hondakin mota hauei herritarrek tratamendu egokia emateko aukera zabaltzea da Udaletxeetan jarritako kaxa horien helburua.

Herritarrei adierazi nahi diegu, oso garrantzitsua dela guk sortzen ditugun hondakinei kudeaketa egokiago bat emateko aukera badugu, ematea. Ohiko edukiontzi berdera botatzearekin, arriskuan jartzen da ingurumena eta biztanleen osasuna. Herritarrei aukerak zabaltzea da helburua, guztion artean ahalik eta kudeaketa egokiena emateko hondakin mota hauei ere. 

Lehengo astean Mankomunitatea osatzen duten herrietako ordezkariekin eginiko batzarrean, hainbat gai onartu  ziren, aurtengoan ere kudeaketa egoki bat egiteko beharrezkoak izango ditugunak.

Hala, hondakinen bilketa zerbitzua ematen digun enpresarekin kontrato aldaketa bat egin dugu, eta honi esker, Mankomunitateak ematen duen zerbitzuak  hobekuntzak izango ditu.

Onuretako bat, kartoi komertzialaren bilketa zerbitzua izango da.  Bilketa gehigarri honen bidez, gaikako bilketa egiteko zerbitzua zabaldu nahi dugu. Era honetara, komertzio eta sortzaile bereziei asteazken eta larunbatetan euren komertzioen kanpoan bilketa egingo zaie, gaikako bilketa handituz.

Kontratuaren aldaketaren parte izango da, Ibarraren bilketa eredu berria ere. Ibarrak ere atez ateko bilketa sistemaren alde egin du, eta ostiralean hasi zen eredu berriarekin. Mankomunitateko batzarrak, osotasunean onartu zituen zerbitzuaren aldaketak.

Eskualdeak hartu duen noranzkoa, geldiezina da dagoeneko. Herriek, lanketa eta plangintza sakonak egin dituzte euren herrietan, eta hori txalotzekoa da. Gauzak ondo egitearen alde ari gara lanean, eta aurrerapausoak herrietan bakarrik ez, mankomunitate osoan ere nabaritzen hasiak gara.

Herriek, hondakinen kudeaketa egoki eta jasangarri baten alde lanketa handiak egin dituzte. Hala, landa eremuan kokatuta ditugun 19 udalerriek euren hondakinak egoki kudeatzeko bidea hartua dute aspalditik. Herri hauen ardura eta nortasuna direlata, sortzen duten materia organikoa herrian bertan kudeatzen dute. Dagoeneko 14 herri dira eskualdean, eta urte hau amaitzerako,  beste 5ek ere bide bera hartuko dutela aurreikusten dugu.  

Eskualdean baditugu bestelako eredu egokiak aurrera eraman dituzten herriak ere. Ostiralean Ibarra ere batu zen, eta guztira, 7 herri ditugu eskualdean atez ateko bilketa eraginkorra egiten dutenak.

Herritarrak euren arduraren jabe jokatzen ari dira, eta sistemak hala bideratzen duenez, hondakinak oso ondo bereizten dituzte euren etxeetan.

Lanketa guzti hauei esker, birziklapen tasa %43ra eraman dugu eskualdean. Geroz eta gertuago dugu beraz, Europatik arautzen den  %60 birziklatze tasa  eta Gipuzkoar asko bezala, aipatutako zifrak lortzen jarraituko dugu tolosaldean ere.

Mankomunitatean gauden egunetik, helburu argia izan dugu fiskalitate ereduari dagokionez. Hain zuzen ere, sortsez besteko ordainketa dela justuena deritzogu. Orain arteko fiskalitate ereduarekin eskualdeko herritar guztiengatik ekarpen kopuru bakarra geneukan finkatuta  eta beraz  ez z en isladatzen herriek herritarrekin batera egindako lanketa, hori aldatu beharra zegoela ikusi genuen hasieratik. Hala, fiskalitate eredu aldaketa onartu dugu azken batzarrean.

Herri bakoitzari ematen zaion bilketa zerbitzuaren arabera eta sortzen duen hondakinen arabera egingo dio ekarpena Mankomunitateari. Ondorioz, argia edo urarekin gertatzen den moduan, errefusa gutxiago sortzen dutenek gutxiago ordainduko dute, eta gehiago sortzen dutenek, aldiz, gehiago.

Batzarrean onartu genuen beste gaia, prebentzioaren inguruan aurrera eramango den beste proiektu berri bat dugu. Hondakinen prebentzioari garrantzi handia ematen diogu, eta  Aldundiaren diru laguntzen bidez, konpostajearen laguntzaz prebentzio proiektuak aurrera eramaten jarraituko dugu.

Prebentzioa oinarri hartuta, bigarren konpostaje kanpaina bat eramaten ari gara egun,  eta 1200 konpostagailu gehiagoren ezarketa egiten ari gara eskualdean. Konpostajearen bidez, materia organikoa zabortegira ez bideratzeaz gain, sistematik ateratzen dugu; kosturik eragin gabe eta ongarria emanez herritarrei. Halako lanketei esker, 2013an, %11,5 gutxiago bideratu zen zabortegira. Beraz, ezin kendu garrantziarik herritarrok konpostajearen bidez egiten duzuen prebentzio lanari.

Proiektu berriaren gakoa, konpostajearen ezarketa berrietan oinarritzen da, horien jarraipena ere barneratuko delarik. Eta gainera, herri bakoitzean errefusaren karakterizazioa ere egingo da. Honek, garrantzi handia izango dugu, informazio baliagarri asko ematen baitu hobekuntzak egin ahal izateko. Plangintza guzti hau, bi proiektutan bereiziko da; alde batetik landa eremuan eta bestetik, urbanoetan (atez ateko bilketa sistema ezarrita dagoen  herrietan, Andoainen eta Tolosan).

Ekonomiari dagokionez, 2014ko aurrekontua onartu da. 6.388.700€koa hain zuzen ere.

2013ko likidazioari dagokionez, Mankomunitatea osasuntsu eta zorpetu gabe dagoela lasai esan dezakegu. Ekonomikoki gogorrak izaten ari diren garai hauetan, aurrez egindako kudeaketa desegokiak zuzendu eta ekonomikoki bideragarriagoa izango den kudeaketa ari gara aurrera eramaten. Herri bakoitzak jasotzen duen zerbitzua osotasunean ordainduz eta Mankomunitatea zorpetu gabe, gerakina inbertsioetarako erabiliko dugularik.  Helburutzat  ditugun prebentzioa, eta bilketa selektiboaren goratzea egikarituko dituzten plangintzak aurrera eramateko inbertsioak izango dira hauek.

Hala, Tolosa eta Andoaini eskua luzatzen diegu, euren hondakinak egokiago kudeatzeko lanketa egin dezaten. Bi herri hauen artean, eskualdeko biztanleriaren %55a osatzen dute, eta oso garrantzitsua da, eskualdean gainerako herriek egin moduan, hondakinekin arduraz jokatu eta kudeaketa eraginkorrago baten alde egiteko.

Eredu desberdinen gainetik, helburuak bermatzea da oinarria. Eta gu, helburuak, bete eta aurrerago iristen ari gara eskualdean ditugun eredu desberdinekin. Ez baitago errezeta bakarra, egiteko modua baizik. Herritarrek, ingurumenarekiko eta ondorengoekiko arduraz jokatzea da gakoa, herritarren parte hartzearekin soilik lortzen baitira, egun lortzen ari garen datuak.

Horregatik, gure eskualdeko herritarrei zorionak eman nahi dizkiegu. Datuek esaten duten moduan ondo ari baikara, eta oraindik ere hobeto egingo baitugu.

(argazkia: Ataria)

Herritarrek organikoaren lehen kuboak atera dituzte eta ordezkari politikoek, euren poza erakutsi dute Ibarrak atez ateko bilketa hasten den egunean. Jesus Peñagarikano alkateak, esker hitzak izan ditu herritarrenganako. Herritarren jarrera ireki eta baikorra aipatzeaz gain, euren parte hartzea ere eskertu du, bai aurrez egindako bileretan eta baita kubo banaketan izandako jarrera aktiboarengatik. Izan ere, kuboen %95etik gora banatu da, hainbat etxe hutsen faltan.

Alkateak adierazi duen bezala, eskualdean dagoeneko eredu hau martxan duten herrien bidez frogatu ahal izan du, hondakinak maila altuagoan sailkatzeko gai dela, eta beraz, birziklapen datuak iraultzera doala Ibarra ere esan du.

Ohitura aldaketak hasieran zailak izaten direla onartu du, baina herritarrengan konfidantza osoa agertu du: “Konfidantza osoa dut, ibartarrok, gure ardurekin koerentzian, gauzak ondo egingo ditugula”.

Jarraian, Tolosaldeko Mankomunitateko ordezkari den Amaia Azkueri eman dio hitza, eta honek, eskualdearentzat zein garrantzitsua izango den Ibarraren parte hartzea azaldu du. Eskualdean 7. herria da Ibarra atez ateko bilketari ekin diona, eta horrela, 19.000 lagunek parte hartzen dute eskualdean sistema honetan. Kudeaketa egoki baten alde egiteagatik txalotu behar dela adierazi du.

Eskualdean, orainarte martxan dauden beste 6 herriekin nabaritu den moduan, Ibarrak duen herritar kopuruari esker, aldea nabaria izango dela adierazi du Azkuek. Eta gehitu du: “Eskualde jasangarri eta osasuntsu batean bizitzeko hautua egin genuen, eta Ibarra ere bide horretan doa“.

Azken hilabeteetan, %43a bideratu da eskualdean birziklatzera, eta zenbateko hori Ibarrari esker hazi egingo dugula baieztatu du. “%60a dugu helburu eskualdean, eta herri bakoitza egiten ari den lanketei esker, geroz eta gertuago dugu”.  Bide horretan, garrantzi berezia eman dio, oraindik kudeaketa egoki baten lanketari ekin ez dioten herriei eskua luzatzean. Tolosa eta Andoain bezelako bi herri handik, eskualdeko biztanleriaren erdia baina gehiago osatzen dutenez, horiek ere kudeaketa egoki bati heltzeko ahalegina egin behar dela adierazi du, eta Mankomunitatetik, orain artean bezala, beharrezko baliabide guztiak jarri ditu euren eskura.

Baina aldaketa guzti hauek, herritarren parte hartzearekin lotuta daude guztiz. Herritarrak dira euren etxeetan arduraz jokatzen dutenak, eta beraz, herritarrak dira eskualdean ematen ari garen aurrerapenaren protagonistak. Euren ardurari esker, helburuetara iristen ari garela adierazi du, eta eskerrak eman dizkie herritar guztiei.

 “Eskualde jasangarriago, osasuntsuago eta arduratsuago bateruntz goaz, eta poz handia da ibartarrak ere aldaketaren parte izatea” hitz baikorrak esan ditu Amaia Azkuek, bere hitzartzearen amaieran.

Hitzartzeekin amaitzeko, Iñaki Errazkin, Ingurumen eta Lurralde Antolaketako Diputatuak hitz egin du. Honek, Ibarra zoriondu du, Gipuzkoan %60aren helburuarekin hartutako bidean beste pauso garrantzitxu bat izango delako herri hau ere, eta dagoeneko Gipuzkoan dauden 22 herriekin batera, eragin handia egiten joango baita. 23 herri beraz, birziklatzea betebehar dutenak eta Gipuzkoan beste 17 herri (Tolosaldean 14) organikoa herrian kudeatuz. %70atik goruntz birizklatzen kokatzen dira herri guzti horiek, eta horrek, Gipuzkoa erreferente bihutzen du Europan.

Tolosaldeko eskualdea goraipatu du ere, lanean ondo ari dela adieraziz, eta aurrera begira, eredu izango dela esan duelarik. Gipuzkoako birziklatzen rankinean goiko postuetan kokatu du eskualdea, eta txalotzekoak direla adierazi du, ditugun eredu desberdinak.

Ibarra bezalako herriengatik, Gipuzkoako birziklapen tasa bikoiztea lortu dela adierazi du, eta garrantzitsua dela adierazi du, egin den modu lasai eta paketsua. Herritarrak, naturalki atez atekoarekin bizitzen ariko dira Ibarran ere, eta hori poztekoa dela adierazi du.

Amaitzeko, ingurumenari egiten ari diren onuraz gain, atez atekoak ekonomikoki ere onurak dituela azpimarratu du Errazkinek. Lanpostu berdeak sortzen baitira. Herritarren esfortzu txiki batekin, ingurumena errespetatu eta lanpostuak sortzen dituen sistema da, eta beste herriak ere animatu egin nahi izan ditu euren hondakinak era arduratsu batean kudeatzera. 

Eskualdean beste sei herrik egin bezala, euren herrian ahalik eta gehien birziklatzeko aukera jarri nahi izan dute martxan Ibarran ere. Ingurumen, ongizate eta arrazoi ekonomikoak medio, hondakinen kudeaketan aldaketa kualitatibo bat eman, eta etxe guztietan hondakinak ahalik eta gehien sailatzeko baliabideak ematea izan da helburua.

Dagoeneko dena prest dago, eta herritarrak ere bai. Ibarrako familia guztiek dute euren etxeetan beharrezko material guztia eta baita sortzaile bereziek ere (komertzio, edaritegi, instalakuntza publikoak…), beraz, guztiak bilketa berriarekin hasteko prest gaude.

Iluntzeko 20:00tik 22:00ra atera beharko dituzte kuboak herritarrek, gaurkoan, materia organikoarekin hasiko garelarik.

Herriguneko biztanleek izango duten funtzionamentutik at, landa ingurukoek, konpostajearen bidez eta ekarpen guneen bidez bideratuko dituzte euren hondakinak birziklatzera, aurrez etxean, sailkatu ondoren. Hala, Ibarrako kasuan bi ekarpen gune prestatu dira, kasu zehatzetan, larrialdi gune bezala ere erabiltzeko aukera izango delarik. Bata Izaskunen eta bestea Egialde auzoan kokatu direlarik:

Amaitzeko, gogorarazi nahi dugu, edozein arazoren aurrean infomazio bulegoarekin harremanetan jartzea izango dela hoberena. Bertan, kasuz kasuko soluzioak emango baitira.

Gure Mankomunitatea, 28 herrik osatzen dute, eta guztira, 61.000 biztanleri ematen diogu zerbitzua.

28 udalerri horietatik 20, landa eremuan kokatzen ditugu eta beste 8ak, urbanoak direla diogu. Tolosaldeko eskualdea, biztanle gutxiko herriz osatuta dago batez ere. Horrek, hondakinen kudeaketan, bilketa ibilbideetan eta ondorioz, zerbitzuaren ezaugarrietan eragin zuzena duelarik.

Aipatutako udalerrien banaketa, honela dago osatuta euren kokapen eta ezaugarri demografioen arabera:

Landa eremuan 20 udalerri ditugu. Biztanle gutxiko herriak dira hauek  batez ere; 120tik 600 biztanle arteko udalerriak 17 dira: Abaltzisketa, Aduna, Albiztur, Alkiza, Altzo, Baliarrain, Belauntza, Berrobi, Elduain, Gaztelu, Hernialde, Ikaztegieta, Larraul, Leaburu, Lizartza, Orendain eta Orexa.

Beste 3, 1000 biztanleren bueltan kokatzen dira: Amezketa, Berastegi eta Asteasu. 20 herri hauek, eskualdeko biztanleriaren %17,6a osatzen dute.

Herri urbano deritzogun 8 udalerrietan biztanle gehiago bizi da, baina batez ere Andoain eta Tolosan. Bien artean, zerbitzua ematen zaien biztanleen %55a osatzen dutelarik.

Eta gainerako 6 herriak, Alegia, Anoeta, Ibarra, Irura, Villabona eta Zizurkil dira. Hauek, eskualde osoko biztanleriaren %27,4a osatzen dute.

Aurrerago azalduko dugu herri bakoitzak hondakinak kudeatzeko duen sistema eta aurrera begira izango duena. Baina azalpen gehiagotan sartu aurretik, komunatuta dauden 28 udalerriei Mankomunitateak ematen dien zerbitzua azalduko dizuegu. Batez ere, hondakinen bilketa eta garraiatzea egiten da: Errefusa, materia organikoa, ontzi arinak, beira, papera eta kartoia, olio begetala, pilak, garbigunera eraman beharreko hondakin arriskutsu txikiak eta tamaina handiko hondakinen bilketa zerbitzua eskaintzen zaie herriei. Herri bakoitzak dituen ezaugarrien arabera, maiztasun desberdinak ditu. Materia organikoaren kasuan, udalerri batzutan ez da bilketa egiten, konpostajearen bidez kudeatzen dutelako, edota oraindik ez delako bereizita ateratzeko aukerarik eman.

Herritarrei eskaintzen zaizkien zerbitzuez gain, Industriei zuzendutako bilketa ere badugu. Gaur egun, errefusa eta papera eta kartoia biltzeko zerbitzua dugu eta honen hobekuntzan lanean ari gara, eta gure prognosian azalduko dugu hori.

Tolosaldeko mankomunitateak, bi garbigune ditu: bata Tolosan, eta bestea, irailean ireki genuen Andoainen. Azpiegitura berri honen hasieratik abendura bitarte, eramandako hondakinen %62ª birziklatzera bideratu ahal izan dugu.

Garbiguneen helburua ere garbia da, herritarrei zerbitzua areagotzea, era horretara, hondakinen sailkapena eraginkorragoa izan dadin eta lehen gaiak zabortegietan ez amaitzeko eta behar duten kudeaketa egokiena izateko bidean jarri daitezen.

Momentu honetan, bi garbiguneetan berrerabilguneen zerbitzua eskaintzeaz gain,  13 hondakin mota sailkatzeko zerbitzua eskaintzen diegu herritarrei astean 6 egunetan eta dohako zerbitzua eskainiz. Guzti hau kudeatzeko, langile bana dugu Garbigune bakoitzean.

Mankomunitateko pertsonalarekin jarraituz, ingurumen teknikari bat eta administrari bat ditugu Tolosako Udaletxean ditugun bulegoetan. Komunikazio arduradun eta liberatu politiko batek osatzen dugu taldea. Mankomunitateak irekitako lehiaketa publiko batzuei esker, azken hiru urteetan denboraldiko lanpostuak sortzeko aukera izan dugu.

Gure jabetzan ditugun zpiegiturak murritzak dira. Bi garbiguneak eta bilketa zerbitzua egiten digun UTEak erabiltzen duen guneak ditugu. Horretz gain, hauek erabiltzen dituzten kamioi eta edukiontziak ere bai.

Gure hondakinak gure eskualdean tratatzeko azpiegturarik ez dugunez, beste eskualde eta herrialdeetakoak erabiltzen ditugu.

Azken 3 urtetan, mankomunitatearen ibilbidea marrazten aritu gara, eta europatik aholkatzen den kudeaketa hierarkia hartu dugu oinarri.  Lehen pausoa prebentzioa izanik, konpostajeari ekin diogu eskualdean eta lanketa sakona egiten ari gara. Horrela, sorrera murrizteaz gain kudeaketa ere murrizteko aukera ematen baitigu.

2005.urtetik 2012ra arte Gipuzkoako Aldundiaren ekimenez, eskualdean, 670 familia konpostatzen hastea lortu genuen. Prebentzioa lortzeko konpostatzeko aukera emateak berebiziko garrantzia zuela ikusirik, 2012ko irailean kanpaina zabaldu genuen mankomunitatetik. Urtebetean, 1002 konpostagailu jartzea lortu dugu, eta hauekin, 2000 familia inguru izatera pasa ginen 2013a amaitzerako.

Hauei, auzokonposta egiten duten familia kopurua gehitu behar zaie. Herri askok, mankomunitatearekin elkarlanean, martxan jarritako proiektuak baitituzte.

Datu orokorrak kontutan hartuta, 403 familiak parte hartzen dute auzokonpostaren egitasmoetan, 380 familiak bizilagunen arteko konpostajea egiten dute, 1141 familiak banakakoa eta 21 sortzaile berezi identifikatu dira haien organikoa konpostagailuen bidez kudeatzen dutenak.

Aurten ere egitasmo honen bigarren fasea martxan jarri dugu, eta gure helburua, beste 1200 konpostagailu gehiago banatzea aurreikusten dugu, 3500 familiara iristeko asmoarekin.

2014an egitasmo honen bigarren fasearekin jarraitu dugu, herritarrek erakusti diguten konfiantza eta elkarlana ikusita, eta eskualdean etorkizun berderago bat irudikatzeko bidean pauso garrantzitsu bat dela dakigulako. Helburua, amaitzerako eskualdeko biztanleriaren %20ak euren materia organikoa konpostajearen bidez kudeatzea da. Era honetara, kudeaketa honek dituen tratamendu kostuak asko jaitsiko ditugularik.

Gure irizpidea, hondakin organikoa zabortegira eraman beharrean, materia ongarri bihurtzea da. Orainarteko ezarpenekin, urtean 500 tona baina gehiago materia organiko zabortegitik kanpo kudeatzea lortu dugu. Honela, pasa den ikasturtean egindako konpostajearen kanpainaren bidez, zabortegira eramaten den hondakin kopurua %11,5 jaitsi dugu.

Gure eskualdean 19 herri ditugu organikoa euren herrian kudeatzeko konpromezua hartu dutenak. Eta beraz, zero zabor herri izateko bideari ekin diotenak.

Tolosaldean, gaur egun 14 herrik ibilbide hau hartu dute: Orendain, Orexa, Elduain, Berrobi, Amezketa, Altzo, Aduna, Berastegi, Lizartza, Baliarrain, Leaburu, Asteasu, Belauntza eta Alkiza.

Errefus kopuru ahalik eta gutxien zabortegira bideratzea helburua izanik eta hondakin gehien birziklatzera bideratzea ahalbidetuz, eredu desberdinak sortu dituzte herri bakoitzak.

Emaitzak, paregabeak izaten ari dira. Nabarmentzekoa, errefus kopuruaren jaitsiera herri hauetan. Aipatutako aldaketak egin arte, Amezketaren kasuan, 17 errefus edukiontzi astean hirutan jasotzetik, astean behin jasotzen diren bi edukiontzi izatera pasa dira. Hala, errefusa biltzeko hilean 204 altxaldi egitetik 8 altxaldi egitera igaro dira. Horrek, zabortegira doan hondakinen sorrera kopurua asko jaitsi dela esan nahi du eta ondorioz, kostuak ere murriztea ere bai.  Sistemak funtzionatzen duela zihurtatzen digun beste arrazoi bat, Berastegin egindako karakterizazioa dugu. Bertan, bi asteko errefusaren osaketa aztertu zen, eta %76a errefusa zela ziurtatu.

14 herri horien kudeaketak, aldaketa eragin dio eskualdea osoari, baina batez ere herriari berari. Ekonomikoki jasangarriagoa den zerbitzu bat eskaintzeaz gain, herritarren kontzientziazioa ere lortu baita, eta herritar arduratsuak dituzten herriak dira.

Zero zabor bidean, gure Mankomunitatean ere badira atez ateko bilketa sistema martxan jarri duten herriak. 5 udalerrik iazko uda hasieran ekin zioten bide honi; hala, Alegia, Anoeta, Irura, Villabona eta Zizurkilek, dagoeneko 8 hilabete pasatxu daramatzatelarik. Urtarrilean berriz, Ikaztegieta ere atez ateko bilketarekin hasi zen. Eta hurrengo asteetan, Ibarra ere bilketa eredu berriarekin hasiko da bere hondakinak kudeatzen.

Herri izaera eta sistema desberdinen gainetik, helburua beti, ahalik eta gehien birziklatzea. Atez ateko bilketak, aurrez zeuden herriek hala frogatu izan dutelako eta orain, gure praktikaren bidez hala berretsi izan dugunez, ezagutzen dugun sistema eraginkorrena da.

Bilketa gastuak altuagoak diren arren, gehiago birziklatzen denez, ekonomikoki bideragarriagoa izaten ari den sistema da. Hilabeteak pasa ahala, herritarren parte hartzea geroz eta altuagao izaten ari da, eta beraz, kilo gehiago biltzen ditugu eta bideratzen, birziklatzera.

Atez ateko datuak ematea garrantzitsu ikusten dugu, Tolosaldeko biztanleriaren %28ak eskualdeko datuetan eman duen aldaketa nabaria baita. Lehen 6 hilabeteetan, eskualdeko birziklatze datua, %33tik %43ra igaro baikara eskualdean, tarteko, herri hauei esker.

Hilabeteak pasa ahala, herritarren parte hartzea igotzen doa. Eta herritarrek geroz eta hobeto sailkatzen dituzte euren hondakinak.

Parte hartzea igotzen den bezala, eta herritarrak arduratsuagoak diren moduan, birziklatzera bideratzen den kopurua geroz eta altuagoa da, eta goranzko bide argian doa.

Eskualdean, aldaketa ugari egiten ari gara, aurrerapauso moduan identifikatzen ditugunak. Azken 2 urteetan, plangintza sakonak aurrera eraman ditugu udalerriekin batera, eta aldaketa egiten ari gara. Aipatu ditugun herri guzti horiek egindako hondakinen kudeaketaren gaineko moldaketei esker, mankomunitatearen helburuak geroz eta gertuago ditugu.

Helburuak, argiak baitiria; herritarrei euren hondakinak ahalik eta gehien sailkatzeko baliabideak ematea, lehengaiak zabortegira ez bideratzea, eta Europako zuzentarauak dioen bezala,  %60a baina gehiago gaika sailkatu behar izatea.

Jarraian, azken urteetan Tolosaldeko eskualdean hondakinen kudeaketak izandako aldaketa azalduko dugu:

Tolosaldeko biztanleriaren bilakaera:

Urtez urte, goranzko joera izaten ari da eskualdeko biztanleriaren kopurua. Azken hiru urteetan, %1,8 igo delarik. Horrek, hondakinak sortzeko garaian ere pertsona gehiago garela esan nahi du. Baina kudeaketa geroz eta hobe bat egiten ari garenez, hiri hondakinen sorkuntza ez da hazi.

Sortutako hiri hondakinen bilakaera (tona/ urteko):

Ikus daitekeen moduan, biztanleria igo bada ere, hondakinen sorkuntza jaisten joan da azken urteetan. Hau, argi dugu herritarren sentsibilizazioari esker izaten ari dela. Gainera, urtez urte konpostatzaile gehiago izaten ari gara eskualdean, eta beraz, era honetara kudeatzen den materia organiko guztia ere grafika hontatik at geratzen da.

Sortutako hondakin kopurua, 2010etik 2013rako konparaketa egiten badugu, %11,45 jaitsi dela ikusi dugu.

Biztanle bakoitzaren sorkuntza kalkulatzen hasita, azken hamar urtean biztanle bakoitzak egunean sortzen duen kantitatea 30 gramo jaitsi da. Kiloaren bueltan kokatuz.

 

Hiri hondakinen bilakaera (kilo/biztanleko/urtean):

Eta sortutako hori gutxiago izateaz gain, hobeto sailkatua ere badela nabari da irudi honetan. Horregatik, marra gorria, sortutako hondakinena, jaisten ari dela ikusten da eta berdea berriz, goranzko joera hartuta doa. Hala, zabortegira doan hondakinen marra eta biziklatzera bideratzen direnena aurten batu egingo dira, eta hurrengo urteetan, horiak beheranzko joera nabaria izango du eta berdeak goranzkoa, ezbairik gabe. Azken 3 urteetako balantzea eginda, zabortegira bideratutako hondakin kopurua %20,8 jaitsi da. Eta birziklatzera bideratutakoa, %8,32 igo.

Grafikoan ikusten den bezala, ezberdintasun handiena, 2012tik 2013ra egin dela nabari da, argi denez, garai horretan eraman baitira aurrera, aurrerapen nagusiak.

Herrien sistema aldaketak eta konpostaje kanpainez gain, datuen hobekuntzan eragina izan dute eskualdean aurrera eramandako sentsibilizazio kanpainek. 28 herrietako herritarrekin egon ginen kanpaina batetan, birziklatzearen garrantzia zabalduz, eta berau egiten erakutsiz, hondakinak sailkatzeko hiztegiak banatuz eta tailerrak eginez besteak beste.

Ekonomiari lotuta, aipatu, mankomunitateak kontuak osatsuntsu dituela. Ez batgu bankuekin inongo zorrik, eta dugun gerakina, lehen Udalen ekarpenak xamurtzen zen arren, gure irizpideak garbiak dira, dagoen gerakina inbertsiotarako erabili beharra dago.

Datuek erakusten duten bezala, Europak marktutako hierarkia bere emaitzak ematen hasia da gure eskualdean. Prebentzioari eman diogu garrantzia Mankomunitatearen kudeaketan. Prebentzio horren parte, sortzen dugun hondakinak gutxitzea, berrerabiltzea eta birziklatzea direlarik. Balio emateko fasera zuzenean joatea ez da zentzuzkoa, aurretik hierarkiako hiru pauso garrantzitsuenak eman gabe. Eta horrela kudeatzea da gure helburua. 

Hondakinen legediari jarriatuz, pixkanaka eskualdeko herri guztiek %60tik gorako birziklapen datuak lortzea da helburua Mankomunitatean. Dagoeneko, atez ateko bilketa dutenak eta zero zabor bidean kokatuta dauden herriak %60tik gora birziklatzen dute, %80aren bidean kokatuz. Herri hauek, eskualdeko biztanleriaren %40 inguru osatzen dute, horregatik, garrantzitsua ikusten dugu gainerako herriek ere hondakinen kudeaketan aurrerapausoak eman, eta zifra hauetara iristeko ereduea bateko bidean kokatzea.

Hala bada, Tolosa eta Andoain diren bi herri haundienek euren hondakinen kudeaketa aldatzen duten egunetik, eskualdeko osoko datuek, iraultza esanguratsu bat izango dute.

Mankomunitatean gauden egunetik, helburu argia izan dugu fiskalitate ereduari dagokionez. Hain zuzen ere, sortsez besteko ordainketa dela justuena deritzogu. Orain arteko fiskalitate ereduak, ez zuen isladatzen herri bakoitzak egindako hondakinen kudeaketa egokieta jasangarri baterako lanketa.

Fiskalitate aldaketari dagokionez  pausoak ematen ari gara, epe motzera herri bakoitzak duen bilketa sistemaren arabera eta sortzen duen hondakinen arabera egingo dio ekarpena Mankomunitateari. Hala, gutxiago sortzen dutenak gutxiago ordainduz, eta hondakin gehiago sortzen dutenak, beraz, gehiago.

Industriari aipamen eginez, birziklatzera bideratu daitekeen lehengai asko sortzen denez bertan, garrantzitsua ikusi da hondakin horien gestio ona egitea. Horregatik, Mankomunitateak industrientzat sortutako ordenantza betearazten hasi gara, enpresa bakoitzari esleitutako edukiontziak banatuz hasteko, eta  epe motzean, sortzen dutenaren araberako ordainketara bideratuko delarik.

Oraingoz, lehen aipatu bezala, errefusa eta kartoiaren bilketa eskaintzen diegu industriei. Orain frakzio horien sorrera duten enpresa guztiei bermatuko diegu edukiontziz biltzea. Lanketa hau amaitzeran, aurrera begira, bakoitzaren beharren arabera, ontzi arinen eta materia organikoaren bilketa ere ezarriko da.

Industrian egingo den aldaketa honekin, eskualdearentzat bideragarriagoa izango den kudeaketa bat lortuko dugu. 

Guk, argi daukagu Tolosaldeko Mankomunitatea osatzen dugun herriok, arduraz jokatzen ari garela hondakinen kudeaketan. Ekonomikoki latzak izaten ari diren garai hauetan, aurrez egindako gestio desegokiak konpondu eta ekonomikoki bideragarriagoa izango den kudeaketak ari gara aurrera eramaten.

Jasangarritasuna izan behar du gakoa, eta arduraz jokatzen ari gara, eskualde eredua hala izan dadin.

Azaldu dugun bezala, eredu desberdinen gainetik, helburuak bermatzea da oinarria. Herritarrek, ingurumenarekiko eta ondorengoekiko arduraz jokatzea da gakoa, herritarren parte hartzearekin soilik lortzen baitira, egun lortzen ari garen datuak.

Etxeetatik, herrietatik, hirietatik ardurazko kudeaketa egoki bat egiten bada, frogatuta geratzen ari da ez dugula herritarren poltsikoak hipotekatuko dituen proiektuen beharrik.

Helburuak, bete eta aurrerago iristen ari gara eskualdean ditugun eredu desberdinekin ere. Ez baitago errezeta bakarra, egiteko modua baizik. Eta hemendik, gure eskualdeko herritarrei zorionak eman nahi dizkiegu. Ondo ari baikara, eta oraindik ere hobeto egingo baitugu.

Egunerokoan konposta egiten duten herritarrez osatutako eskualdea eraikitzen ari gara gu, eta frogatuta dugu, ondo ari garela. Benetan ziur gaude, aspaldidanik hartu beharreko bidea hau izan beharko lukeela. Izan ere, ez baitu zentzurik Europak ezarritako piramidearen lehen 3 pausoak bete gabe, hurrengo pausora pasa eta balorizazio energetikora bideratzea lehengai diren hondakinak. Isurketarik behar ez duten ereduak bermatu behar ditugu, eta  modu honetara, %60a ere gertuago izango genuke guztiok.  

Ezer esan aurretik, esker onak adierazi ditu Peñagarikanok. Eskerrak, Mankomunitatearei, kubo banaketan dabilen boluntario talde handiari eta batez ere, herritar guztiei. Eurek erakutsitako harrera eta jarrera azpimarratu nahi izan ditu alkateak, eta pozez adierazi du, herritarrak gogotsu datozela kubo bila.

Asteazkenean hasi zen kubo banaketa, martxa onean doala adierazi du alkateak eta dagoeneko kuboen %85-a banatu dituztela informatu du. Herritarren gehiengoa beraz ia prest dago atez ateko bilketarekin hasteko, eta oraindik kuboak jaso ez dituztenek, hurrengo astean ere aukera izango dute. Goizez, kultur etxean banatuko dira, goizeko 10etatik 13etara. Eta arratsaldez, astearte eta ostegunean, udalean dagoen informazio bulegoan egingo da banaketa, 17etatik 19:30etara.

Apirileko lehen astean berriz, informazio bulegoaren ohiko ordutegian banatuko dira kuboak: goizez astelehen, astearte eta ostiralean 10etatik 13etara eta arratsaldez, astearte eta ostegunetan 17etatik 19:30etara

Gogorarazi nahi izan du ere, kuboak jasotzera joateko ezintasuna duten herritarrek, Udalera deitu eta etxeraino eramango dizkietela.

Hurrengo astean komertzio, jatetxe, edaritegi eta bestelako sortzaile bereziei euren kuboen banaketa egingo zaie bertara joanez, eta dagoeneko herria prest izango denez, Apirilaren 4tik aurrera hondakinak atez ate jasotzen hasiko direla esan du Peñagarikanok.

Eskualdean beste 6 herri daude atez ateko bilketa martxan dutenak eta horiek frogatzen duten bezala, gaikako bilketa %80ko emaitzetara iristeko gai den sistema bakarra da hau. “Gure helburua, hondakinak sortzen diren unean bertan bereiztea da, hala, ahalik eta kalitate onenekoak biltzeko eta zabortegietan pilatzen den errefusa (birziklatu ezin den gaia) ahalik eta txikiena izateko. Bilketa pertsonalizatu egoki baten bidez, eredu iraunkorragoa lortu nahi dugu, beti ere, ingurumen irizpideak nahiz irizpide sozial, tekniko eta ekonomikoak lehenetsiz.”

Egun, Ibarrako birziklatze tasa %30aren bueltan kokatzen bada, 50 puntu inguruko aldea egitera doazela adierazi du, eta datuak iraultzeko garaia dela gehitu du. Urrats hori, herritarrei esker, irmo bezain gogotsu ematea posible izango dela adierazi du.

Alkateak, herritarrengan konfiantza erakutsi du: “Atez atekoak gure ohituretan aldaketaren bat ekarriko du, baina erabateko konfiantza dugu herritarrengan eta ziur gaude, zailtasun handirik gabe, guztiok sistema berrira moldatuko garela. Atez Atekoa zuzen zuzenean benetan zer den egiaztatuko dugu, eta aldaketa hau hobera izango dela ikusiko dugu. Guztion esfortzuarekin, gure ondorengoei gurea baina mundu hobeagoa uzteko gure ekarpen txikia egingo dugu.”

Jarraian, Amaia Azkue Tolosaldeko Mankomunitateko ordezkariak hartu du hitza, Ibarrari esker ona erakusteko.

Gipuzkoan 20 herri inguruk atez ateko bilketa sistema dutela esan du, eta horietatik 6 eskualdean ditugula. Alegia, Anoeta, Ikaztegieta, Irura, Villabona eta Zizurkilen lortu dituzten emaitzak lortzera doa Ibarra ere adierazi du eta zoriontzeko arrazoia dela esan du, Ibarrak ere hondakinen kudeaketa egoki baten alde egitea.

Apirilaren 4tik aurrera, Ibarran aro berri bati ekingo zaila esan du. Eta “Ibarrak duen biztanleria kopuru esanguratsuari esker, eskualdean eragin positiboa egingo duelakoan gaude.” Tolosaldean herri asko dira euren hondakinen kudeaketan aldaketak egin dituztenak eta gaur egun birziklapen tasa %43an kokatzen bada eskualdean, “2014 honetan emango diren pausoei esker, datuak irauli egingo ditugu. Eta hor, Ibarraren parte hartzea oso esanguratsua izango da. “

Azkuek ere, herritarrengan konfiantza erakutsi du: “Horregatik, eskerrak eman nahi dizkiegu ibartar guztiei, euren konpromisoa erakusteagatik kubo banaketa arrakastatsu honetan, eta konfiantza guztia dugu,ibartarrek ere ederki egingo dutela, eta guztion artean, emaitza paregabeak lortuko ditugula.”

Eskualde jasangarriago, osasuntsuago eta arduratsuago bateruntz goazela esan du Amaia Azkuek, eta pozez amaitu du hitzartzea, “poz handia da ibartarrak ere aldaketaren parte izatea”.  

Pasa den urtea, emankorra izan da zinez, eta hori islatzen duten zenbakiak azaldu nahi izan dituzte.

Amaia Azkueren hitzetan, “Azken bi urte eta gehiagoan eskualdean zero zabor bidean pausoak ematen aritu gara, eta horrek emaitzak eman dituela nabaritu dugu 2013ko balantzea egitean.” Helburua beti berdina izan dela gehitu du; ahalik eta gehien gaika sailkatu eta birziklatzera bideratzea. Hala, zabortegira doana ere ahalik eta kopuru txikienera murrizten joateko.

Ondo egiten ari direla lasai adierazi dezakela esan du Azkuek, izan ere,  2013a urtea aktiboa izan da eskualdean, eta horrek, bere emaitzak eman ditu ezpairik gabe. Maiatzean egindako sentsibilizazio kanpainaz gain, konpostaje kanpaina ere aurrera eraman da. Horiekin batera, herri askok euren hondakinak ahalik eta egokien kudeatzeko lanak ere egin dituzte:

Hala, Atez ateko bilketa eredua jarri zuten 5 herrik 2013ko uda hasieran eta aurtengo urtearen hasieran, Ikaztegieta ere batu zitzaien. Zero zabor herri deritzogun herriak ere areagotzen ari dira. 2013a hasi zenean, Orendain, Orexa eta Elduain ziren bide horretan pausoak eman zituztenak. Iaz ordea, herri ugari gehitu zitzaizkien: Berrobi, Altzo, Amezketa, Aduna, Berastegi eta Leaburu-Txarama.

Bestetik, konpostaje kanpaina ere aurrera eraman da, eta aurten ere dagoeneko beste bat martxan dagoela adierazi dute. 2013an, 2000 familia konpostatzaile inguru  zenbatu zituzten eskualdean. Garrantzitsua guztiz, zenbaki hori ere. Aipatutako 9 herrien organikoa eta konpostatzaile guzti horien materia organikoa ez da bideratzen zabortegira, eta kudeaketa egokia ematen zaiola bermatu daiteke.

Berdin gertatzen da, atez ateko bilketa duten herrietan sortutako materia organikoarekin ere; Alegia, Anoeta, Irura, Zizurkil, Villabona eta Ikaztegietako materia organikoa ere ez da zabortegira bideratzen. Hori, lorpen nabarmena da inondik ere.

Jarraian,  Gemmak Eceizak hartu du hitza, eta honek, datuen azalpenari ekin dio. 28 herriek osatzen dugun eskualdean, biztanleria igo egin dela adierazi du teknikariak, baina hala ere “azken urtetako joerari eutsiz, aurtengoan ere hondakinen sorkutza jeitsi egin da, eta maila altuago batean gainera, %7an hain zuzen ere”. 1667000 kilo gutxiago sortu ditugu eskualdean eta jauziaren arrazoiak, herritarren kontzientziazio maila areagotzen ari dela eta konpostaje programa izan direla azpimarratu du.

Sorrera jaitsi den bezala, sortutako hori ere hobeto kudeatu dela nabarmendu du Eceizak. “Urte batetik bestera zabortegira eraman den kopurua %14 murriztu dugu”. Horrek, zabortegiko tratamentu gastuak jaisten ditu. Zabortegian kudeatutako hondakinen murrizketa honek “birziklatzera gehiago bideratzen dugula esan nahi du. Hala,  2013ko birziklapen maila %39,2an kokatzen da eskualdean”.

Era horretan, biztanleriaren sorkuntza mota ere azpimarratu nahi izan du teknikariak. Hala, batazbeste, herritar bakoitzak 397 kilo zabor sortu ditu 2013 urtean, horietatik 156 kilo gaikako bilketen bitartez berreskuratu dira eta 242 kilo zabortegian isuri dira.

Gaika, sakontzeari ekin dio ondotik:

Organikoari dagokionez, atez ateko bilketa ekainean hasi arte ez zen inoiz biltzeko aukerarik izan eskualdean, beraz, aurrerapauso handia eman zela adierazi du. Gainera, sortzen den hondakinen erdia dela kontutan hartzen badugu, organikoa bereizita ateratzeko aukera izatea garrantzitsua da oso, zabortegira bideratu beharrean.

2013. urtean egindako lanen emaitza izan da, ontzi arinen sailkapenaren igoera ere: %28,2 igo delarik. Atez ateko bilketari eta maiatzean aurrera eramandako sentsibilizazio kanpainari esker, herritarrek frakzio hau askoz ere hobeto sailkatzen dutela nabaritu da. Pisuz hain arina izanagatik ere, halako portzentaia bat emateak, herritarrek, ondo egiteko aukerari  eutsi diotela esan nahi duela gehitu du teknikariak.

Aipatutako sentsibilizazio kanpainari esker, arroparen edukiontzien erabilera ere nabarmen igo omen da. Aipatutako bi urteen artean,  %14 igo da berrerabili eta birziklapenera bideratu den arropa kopurua.

Beiraren edukiontziak, 80. hamarkadatik daude gure herrietan, eta herritarrek erabilera ona ematen diétela adierazi dute. Hala ere, hobetzeko tarterik izaten da beti, eta beiraren kasuan ere, %2,4 bada ere, birziklatzera bideratu den kopurua igo egin da 2012tik 2013ra.

Andoaingo garbigunea ere, 2013ko berria izan da.  Urrian ireki zen, eta 3 hilabete hauetan bertara eraman den hondakinen %62a birziklatu dela azpimarratu du. Hauek dira Garbigune honetara eraman daitezkeen hondakinak:

• Obra hondakinak
• Plastikoak: bidoiak, bilgarriak
• Gauza handiak: altzariak, koltxoiak
• Papera eta kartoia
• Metalak eta txatarra
• Inausketako eta lorezaintzako
• hondakinak
• Egurra: paletak, kaxak, oholak
• Tailerretatik ez datozen autoen neumatikoak
• Arropa
• Beirazko ontziak
• Plastikozko, metalezko eta brik-motako ontziak
• Etxetresna elektrikoak: hozkailuak, garbigailuak, ordenagailuak, telebistak
• Etxeko hondakin arriskutsuak: fluoreszenteak, pilak, sukaldeko eta autoetako olioa, bateriak, pinturak, aerosolak, disolbatzaileak, fitosanitarioak, tonerrak, etab.

-Konpostajearen inguruan ere lan handia egin da eta oraindik ere jarraipena izaten ari da. Lehenengo konpostaje kanpaina egin zen Mankomunitatetik iaz, eta lehendik ere eskualdean ziren konpostagileekin, 2000 familia inguru kontabilizatu dituzte euren organikoa, autogestionatzen dutenak. Kalkulatzen da, gure eskualdean, urtean 500 tona hondakin kudeatzen direla konpostajearen bidez eta beraz, ez dira zabortegira bideratzen, horrek duen kostua ere aurreztuz.

-Atez ateko herriek uda hasieran ekin zieten euren kudeaketa berriari. Hala, azken 7 hilabetetako balorazioa egiteko aukera da soilik. Hasieratik abendurarte, parte hartzeak goranzko joera izan duela ikusi dute eta beraz, kilo kopuruak ere igotzen joan dira.

Hasi zirenetik mediak aterata, %75a bideratzen da birziklatzera, eta beraz, %25a da zabortegira eramaten dena. Birziklatzera bideratzen den %75 hori, hurrengo gaiek osatzen dute:

Organikoa %49, 2:  470mila kilo; 

Ontzi arinak: %16,5 : 157 mila kilo 

Papera %9,4 : 89460 . Paperaren kasuan, atez ateko herrietan berez sorkuntza handiagoa da, baina Villabonako papera eta kartoiaren bilketa edukiontzietan egiten denez, ez da atez ateko datuetan kontenplatzen.

Horiek birziklatzera bideratzen direnak, beraz, errefusa %25ean geratzen da. Baina esan behar da, hobetzeko tartea uzten duela honek. Izan ere, %25 horretan, kalean herritar batzuk uzten dituzten poltsak ere barnebilduta daude. “Portzentaia jaisteko aukera izango genuke beraz, herritar horiek ere sisteman parte hartu eta euren hondakinak gaika sailkatuko balituzkete”.

Atez ateko bilketa hauekin  azpimarratzekoa da ezarri zenetik, eta beraz, 2013ko azken 6 hilabeteen media egiten bada,  %43a izan dela lortu den birziklapen maila eskualdean.

Amaitzeko, Amaia Azkuek hartu du berriz ere hitza:  “Datuek erakusten duten moduan, ondo egiten ari garela harro esan dezakegu.  Pausoka pausoka, jarritako helburuetara iristen ari gara bai Mankomunitatean eta baita herrietan ere eta hori, herritarrei esker izaten ari da. Herritarrak, euren arduraren jabe dira eta hondakinen kudeaketa geroz eta egokiago bat egiten ari gara horri esker. “

Azkuek esan moduan, aurrera begira, ondo egiten jarraitzeko aukerak badaude, eta horri helduko diotela adierazi du, 2014 urte honetan ere.  Hori lortzeko, eskualdeko herri guztiek euren herriko hondakinen kudeaketan aldaketak egiteko beharko dituzten baliabide guztiak jarriko dizkietela  eskuragarri Mankomunitatetik azpimarratu du.

Aurtengo urteari begira, hainbat berri azaldu ditu lehendakaria. Batetik, atez ateko bilketarekin eskualdeko zazpigarren herria izango dela Ibarra. Bestetik, landa eremuan Zero zabor izateko bidean lanean ari diren beste herri asko daudela dageneko adierazi du, euren organikoa herrian kudeatuz eta errefusaren edukiontziari mugak ezarriz. Urte honetan zehar, 19 herriek bide hau hartuko dutelarik.

Konpostajearean bigarren kanpaina ere dagoeneko martxan da eskualdean, eta 1262 konpostagailu gehiago jartzea aurreikusten da, honekin, 3500  familia konpostatzaile izatea espero delarik bigarren kanpaina hau amaitzean.

Amaia Azkuek  adierazi duenez, “eskualdeari eta ondorengoei etorkizun hobe bat uzteko helburuarekin ari gara bidea egiten. Eta gaur ikusi dugun bezala, ondo ari gara”.

Herritarrekin batera, alde ederra egiten ari gara eskualdean! 

 

Ikaztegietako Udalak, eskualdean beste bost udalerrik egin bezala, euren herrian ahalik eta gehien birziklatzeko aukera jarri nahi izan dute martxan. Ingurumen, ongizate eta arrazoi ekonomikoak medio, hondakinen kudeaketan aldaketa kualitatibo bat eman, eta etxe guztietan hondakinak ahalik eta gehien sailatzeko baliabideak ematea izan da helburua.

 

Ikaztegietako familia guztiek dute euren etxeetan beharrezko material guztia eta baita sortzaile bereziek ere (komertzio, edaritegi, instalakuntza publikoak…), beraz, guztiak bilketa berriarekin hasteko prest gaude.

Iluntzeko 20:00tik 22:00ra atera beharko dituzte kuboak herritarrek, gaurkoan, papera eta kartoiarekin hasiko garelarik.

Herriguneko biztanleek izango duten funtzionamentutik at, landa ingurukoek, ekarpen guneen bidez bideratuko dituzte euren hondakinak birziklatzera, aurrez etxean, sailkatu ondoren. Hala, Ikaztegietako kasuan bi ekarpen gune prestatu dira, kasu zehatzetan, larrialdi gune bezala ere erabiltzeko aukera izango delarik:

Amaitzeko, gogorarazi nahi dugu, edozein arazoren aurrean infomazio bulegoarekin harremanetan jartzea izango dela hoberena. Bertan, kasuz kasuko soluzioak emango baitira.